Chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi lớn nhất của quân đội và nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chín năm chống thực dân Pháp xâm lược (1945-1954). Sau 56 ngày đêm chiến đấu anh dũng, chịu đựng nhiều gian khổ, hy sinh, quân ta đã tiêu diệt và làm chủ hoàn toàn tập đoàn cứ điểm mạnh nhất của quân Pháp ở Đông Dương, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 16.000 quân địch. Thắng lợi của ta tại Điện Biên Phủ đã làm phá sản kế hoạch Nava, đồng thời làm thất bại âm mưu kéo dài và mở rộng chiến tranh của thực dân Pháp và can thiệp Mỹ tại Đông Dương.

Thắng lợi đó đã đập tan ý chí xâm lược của thực dân Pháp, buộc kẻ thù phải ký Hiệp định Geneve chấm dứt chiến tranh, công nhận độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Đông Dương; đồng thời là kết tinh sức mạnh của toàn dân tộc trong thời đại Hồ Chí Minh, là đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp; là niềm tự hào của các thế hệ người Việt Nam và của cộng đồng quốc tế đấu tranh vì độc lập, tự do; vì “bình đẳng, bác ái,” là sự kiện lịch sử quan trọng trong tiến trình phát triển của nhân loại.

Thắng lợi Điện Biên Phủ là kết quả hợp thành của nhiều nhân tố, trong đó sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình, sáng suốt của Đảng Lao động Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân tố mang ý nghĩa quyết định.

Trên cơ sở quán triệt và hiện thực hóa đường lối, tư tưởng lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân tố chính trị - tinh thần giữ vai trò quan trọng, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, quy tụ, tập hợp, nhân lên sức mạnh của các lực lượng tham gia chiến dịch, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ, dân công, thanh niên xung phong tinh thần quyết chiến, quyết thắng, quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, để giành thắng lợi hoàn toàn cho chiến dịch.

Nhân tố chính trị - tinh thần đã tạo ra sức mạnh lao động sáng tạo. Đặc biệt, khi ta thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc,” phải tăng thêm bộ đội, dân công, thời gian chiến dịch kéo dài, khối lượng bảo đảm vật chất cho chiến dịch phải tăng thêm hai đến ba lần. Tuy nhiên, bộ đội cùng các lực lượng tham gia chiến dịch đã không lùi bước trước khó khăn: mở đường vận tải và xây dựng công sự, hầm, hào; kéo pháo vào trận địa, kéo pháo ra, xuyên qua rừng núi hiểm trở để chuẩn bị lại công sự trận địa, nhưng “gan không núng, chí không mòn”...

Trong suốt quá trình chiến dịch, với sức mạnh của nhân tố chính trị - tinh thần, bộ đội ta đã thực hiện triệt để phương châm “đánh chắc, tiến chắc,” chiến đấu với tinh thần vô cùng dũng cảm.

Có thể nói, Điện Biên Phủ chính là nơi hội tụ của tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc; thể hiện sự giác ngộ cách mạng và ý thức chính trị rất cao trước nhiệm vụ trọng đại trong giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến. Đây cũng là cội nguồn sức mạnh to lớn để chúng ta làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.”

Chiến công lịch sử Điện Biên Phủ cách nay đã gần hai phần ba thế kỷ. Nhưng còn đó “âm vang” của một trong những “cột mốc bằng vàng” trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Càng tự hào về chiến công Điện Biên Phủ năm xưa, chúng ta càng phải coi trọng việc nghiên cứu, tổng kết lý luận, tìm hiểu nguyên nhân thắng lợi và đúc rút những bài học lịch sử, bài học kinh nghiệm có giá trị vận dụng trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.